Het is dinsdagavond, zes uur precies. Mijn blik blijft rusten op de klok. Een kwartier geleden heb ik het kaarsje in de speciale engelenkandelaar aangestoken. Eigenlijk had ik moeten werken. Ik dacht ook dat ik het kon, maar vanmorgen heb ik een collega gevraagd mijn late dienst over te nemen. Ik kon mijn tranen niet bedwingen.
Vanmorgen hebben we nog ge-appt met elkaar. Laatste woorden van liefde en troost. Net zo goed voor mij als voor jou. Op dat moment realiseerde ik me pas dat ik met mijn hoofd je keuze zo goed kan begrijpen en respecteren, maar met mijn hart verlies ik een lieve en goede vriendin, mijn troostmoeder.
Om vijf uur ben ik naar huis gereden. Onderweg manlief opgehaald, zodat we samen op tijd thuis zouden zijn.
Al dagen hebben we het erover. Nog twee dagen. Nog een dag. Wat gaat er door je heen als je weet dat je zult sterven. Afscheid nemen bij je volle bewustzijn. Je laatste bezoeken, je laatste ochtendgloren, je laatste keer douchen en ga zo maar door. Bij het laatste bezoek zondagmiddag liepen de emoties hoog op. Van uitbundig lachen bij het ophalen van herinneringen tot tranen bij de gedachte aan het afscheid. Wat moet je ontzettend sterk zijn om deze keuze te maken. Om er een punt achter te zetten. Dat het genoeg is geweest. En wat was je sterk. Ondanks al het verdriet dat op je pad is gekomen in je leven. Het verdriet om de verkeerde keuzes die een mens nu eenmaal maakt. Je schuldgevoel dat nooit minder werd. Het gemis van je familie waar je zo’n hechte band mee had. Maar vooral het verdriet om het verlies van je dochter en je zoon. Wat heb je daar zoveel jaren later nog om gehuild. Nooit zal ik je verdriet vergeten. Hoe je tegenover me zat aan de keukentafel. Ontelbare keren, ontelbare kopjes koffie en ontelbare tranen. Soms was het niet meer draaglijk voor je, maar je ging door. Wat moest je anders. Wat had ik je graag eerder leren kennen. Liefst al in mijn jeugd toen ik zo hard een moeder nodig had. Of toen ik zelf moeder werd en zo graag een lieve oma wilde voor mijn kinderen. We hadden het er wel eens over, hoe mooi dat had kunnen zijn. Gelukkig dat we elkaar uiteindelijk tegenkwamen. Gelukkig dat we elkaar een hele kleine fractie konden geven van het grote geheel. Je was mijn troostmoeder en ik je troostdochter, voor een poosje. Met je warmte en je aandacht verwende je iedereen op je pad. Mijn kinderen werden verwend met knuffels en snoepjes. Ik werd verwend met aandacht, liefde en een luisterend oor. Zelfs de hond (zeker de hond) werd niet vergeten.
Als ik nu kijk naar al je lieve vrienden en kennissen die allemaal een kaarsje laten branden voor je. Zelfs mensen die je niet kennen branden een kaarsje om te laten zien dat ze aan je denken en je een goede reis te wensen. Hoe hartverwarmend is dat. Je verdient het. Je verdient een mooi en warm afscheid. Een mooie reis en een zacht einde.
Lieve, lieve José. Dank je wel dat je in ons leven was. Dank je wel voor alles wat je te geven had. Dank je wel dat we je mochten kennen. Uit het oog, maar voor altijd en altijd in ons hart.